رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی در مراسم بزرگداشت تیرگان:
جشن کهن و باستانی تیرگان ریشه عمیق در گذشته ایرانی ها دارد
به گزارش فقط سفر، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، با اشاره به این که جشن کهن و باستانی تیرگان ریشه عمیق در گذشته ایرانیان دارد اظهار داشت: آرش کمانگیر نمادی از صلح و دلیری است.
به گزارش فقط سفر به نقل از خبرگزاری ایرنا از میراث آریا، همایش بزرگداشت تیرگان، جشن کهن و باستانی مردم ایران و جشنواره آرش کمانگیر همراه با مراسم یادبود استاد برجسته فرهنگ و ادب مازندران مرحوم فرهود جلالی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد.
مصطفی ده پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در این مراسم ضمن اشاره به این که جشن کهن و باستانی تیرگان ریشه عمیق در گذشته ایرانی ها دارد، اظهار داشت: امروز از گذشتگانی چون آرش، سپاهین مرد آزاده، و بسیاری از افرادی که در تاریخ این سرزمین آرش مسلک بودند یاد می نماییم.
او اضافه کرد: بعنوان یک دیرینه شناس که تاریخ این کشور را خوانده و لمس کرده می گویم که ایران به علت موقعیت جغرافیایی اش همواره در راه تاخت و تازهای فراوان بوده و گردان و دلیران زیادی بودند که در مقابل دشمنان این سرزمین ایستاده اند.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خاطرنشان کرد: امروز در بین اقوام ایرانی، مردمان خطه زاگرس، لرستان، بلوچ و... تفنگ اهمیت بسیاری دارد و داستانهای زیادی در مورد تفنگ و دلیری وجود دارد و کمی که عقبتر می رویم می بینیم که این تفنگ تبدیل به کمان می شود.
او در ادامه ضمن اشاره به برگزاری نمایشگاهی با عنوان «کمان سلطنتی» در گذشته توسط وی که با هدف انتقال اهمیت کمان ایران به مخاطب با مشاوره و راهنمایی های استاد شاهرخ رزمجو و وستا سرخوش در انتخاب آثار انجام شده از وجود این مضمون در بعضی از نقش برجسته های آشوری سخن گفت و اضافه کرد: آشوراییان حکومت های هولناکی داشتند و تفسیرهایی که شاهان آشوری بر سنگها و کتیبه های مختلف دارند از حملات آنان به سرزمین های مختلف همچون خوزستان و ایلام حکایت دارد. در یکی از این نقش برجسته ها که در موزه بریتانیا قرار دارد، افسر آشوری می خواهد سر پادشاه ایلام را از تنش جدا کند، موی پیرمرد را گرفته و شاه را مجبور می کند قبل از قتل کمان شاهی که نشان شرافت یک مرد است را با خنجرش ببرد. وجود این مورد ۸۰۰-۹۰۰ سال قبل از میلاد گویای اهمیت کمان است.
ده پهلوان خاطرنشان کرد: جلوتر که بیاییم، روی مقبره و آرامگاه های شاهان هخامنشی می بینید که شاه در مقابل آتش دان با کمان به تصویر کشیده شده، روی سکه های هخامنشی و در سکه های اشکانی هم مشاهده می کنید که بدون استثنا کمان در دست شاه است، پس تیر و کمان اهمیت بسیار زیادی برای مردان و جنگاوران ایرانی در دفاع از هست و نیست شان داشته و آرش نمادی از این دلیری و نمادی از صلح است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، اظهار داشت: در طول تاریخ می بینیم که ایرانی ها در کمتر زمانی آغازگر جنگ بوده اند و اغلب از خویش دفاع کرده اند اینها حقیقت هایی است که در تاریخ وجود دارد و امیدواریم که در آینده هم شاهد صلح، رونق و شکوفایی در سرزمینمان و در سطح جهان باشیم.
ده پهلوان در انتها با تقدیر از برگزارگنندگان و شرکت کنندگان در این مراسم به روان مرحوم فرهود جلالی استاد برجسته فرهنگ و ادب مازندران درود فرستاد.
علیرضا حسن زاده عضو هیأت علمی و رئیس پژوهشکده مردم شناسی هم ضمن اشاره به حماسه آرش قهرمان فرهنگی و ملی و این که چگونه وی در این اسطوره و آیین کهن با جان بیدار و عاشق خویش حافظ ایران شد، اظهار داشت: به گمان من هر ایرانی در وجودش یک آرش پنهان دارد که سرزمین خود را دوست دارد و جان خویش را بر چله عاشقی نهاده و برای حفظ ایران آنرا رها خواهد نمود. در تمام فراز و فرود ایران این دلاوری ها قابل نظاره است.
مهرداد قدردان پژوهشگر حوزه فرهنگ و تمدن ایران هم در این مراسم ضمن اشاره به این که در جشن تیرگان با سه مناسبت عمده روبرو می باشیم، نخست بزرگداشت ایزد باران تیشتر، بزگداشت تیر و پاسداشت آرش کمانگیر که نسبت به میهن دارد، به تشریح حماسه آرش از وجوه مختلف پرداخت.
در ادامه، امیلیا نرسیسیانس عضو هیأت علمی گروه انسان شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران مبحث تیرگان در بین ارمنیان ایران و ارمنستان، وارداوار را بیان کرد و اظهار داشت: اعتقادات از هر نوع وقتی همراه با اجرای مراسم به صورت گروهی باشد به اتحاد اجتماعی خواهد انجامید.
او اضافه کرد: وارتاوار جشنی منسوب به گل سرخ بعد از برداشت محصول و مجالی برای ستایش آب و طبیعت در گرماگرم فصل تابستان است، پاشیدن آب در این مراسم همه مردم را به یکسان خنک می کرد و آنها را در مقام مساوی قرار می داد. از روز شنبه یعنی یکروز قبل از وارداوار مردم برای آن تدارک می دیدند و همه افراد زن، مرد، پیر و جوان در آن سهم داشتند. تهیه خوراکی توسط زنان صورت می گرفت، قربانی کردن گوسفند، روشن کردن آتش و درست کردن کباب وظیفه مردان و انجام رقص، آواز و مشاعره سهم دختران و پسران جوان بود.
نادعلی فلاح مردم شناس و محقق فرهنگ عامه از مازندران به فلسفه وجودی آیین تیرماه سیزده شو در مازندران اشاره نمود و اظهار داشت: در این شب بنا بر سنت پیشینیان آیین لال زنِ شو یا کتک خوردن از لال برگزار می گردد که در آن فردی که به خوش قدمی در منطقه خود مشهور است با لباس مبدل وارد خانه می شود. این فرد بعنوان لال که نمی بایست حرف بزند با شیش (ترکه) که به دستش دارد به آرامی به افراد می زند که اهالی اعتقاد دارند که لال هرکسی را بزند تا سال دیگر مریض نمی گردد. بیشتر مواقع لال سراغ زنان نازا، دختران دم بخت، حیوانات نازا و درختان بی میوه می رود.
مریم قاسم پور عضو هیأت مدیره کانون فرهنگی هنری دایا هم به عرضه گزارش جشنواره «آرش کمانگیر؛جان خویش را بر چله نهاد برای ایران» پرداخت و ضمن اشاره به این که همواره در این سرزمین آرش هایی بودند که جانشان را فدای میهن کردند اظهار داشت: در نمایشگاه نقاشی آرش کمانگیر ۱۵۰ اثر شرکت نمودند که ۱۰۰ اثر بعد از داوری پذیرفته شدند. از بین آثار ۸ اثر در قسمت بزرگسال و ۷ اثر در قسمت کودکان برگزیده شدند.
سید مهدی کوهپر استاد دیرینه شناسی دانشگاه تربیت مدرس در ادامه این مراسم که به بزرگداشت استاد برجسته فرهنگ و ادب مازندران، مرحوم فرهود جلالی کندلوسی اختصاص داشت در بیان سجایای اخلاقی مرحوم جلالی اظهار داشت: یافتن انسان هایی شبیه به فرهود کاری بسیار دشوار است. او به معنای واقعی و اخص کلمه عاشق ایران، مازندران و اقوام ایرانی بود. او همواره می گفت غم همزاد انسان است و شادی را باید خلق کرد. فرهود آزاده بود و جامعه ما به چنین افرادی نیاز دارد.
او اضافه کرد: تا فرهنگ ایران زنده است فرهود هم زنده است. فرهود می خواست با خلق شادی به مردم بیاموزد که فرهنگ ما با شادمانی همراه می باشد. امیدوارم بتوانیم با اقدامات به جا و موثر در این عرصه بتوانیم در باز زنده سازی تمدن غنی ایران گامی برداریم تا جوانان امروز را که بشدت از فرهنگ گریزان هستند به آن علاقه مند سازیم.
سید حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران هم در ادامه با یاد خاطراتی از استاد فرهود و جلالی اظهار داشت: با فرهود از کودکی در یک روستا بزرگ شدیم. در کنار عضوییت در موسسه پارپیرار به واسطه مسئولیت در انجمن مددکاران اجتماعی ایران که سرود آنرا فرهود سروده است با هم ارتباط دوستی و کاری داشتیم.
او با اشاره به اینکه سلامتی نعمت بزرگی است که تا آنرا از دست ندهی قدرش را نخواهید دانست، اضافه کرد: مهربانی و خود مراقبتی دو ستون سلامتی هستند، یکی از عوامل خود مراقبتی شاد زیستن بود که مرحوم جلالی به آن معتقد بود و تمام زندگی اش وقف این بود که کارهای برای ایجاد ترویج مهربانی انجام دهد. شعار او این بود ؛ آری آری شاد بودن به همین آسانی است.
این مراسم، با اجرای برنامه آیینی تیرگان: زرتشتیان ایران، نی نوازی استاد دیوسالار: لله نوازی، قدردانی از برگزیدگان جشنواره آرش کمانگیر، پیشکسوتان حوزه کودک و میراث فرهنگی و مطالعات آیین های ایرانی و همسر و دختر مرحوم استاد فرهود جلالی، اجرای قصه گویی توسط لیلا کفاش زاد و افتتاح نمایشگاه آرش کمانگیر همراه بود.
همایش «بزرگداشت جشن کهن و باستانی تیرگان و جشنواره آرش کمانگیر» توسط پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، موزه ملی ایران، انجمن زرتشتیان تهران، سازمان فروهرف انجمن مددکاران اجتماعی ایران، کانون فرهنگی-هنری دایا، انجمن آوای نصر ایرانیان، موسسه پارپیرار برگزار شد.
منبع: فقط سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب