ایزوگام بر پشت بام مرمت بازار تاریخی وکیل شیراز حاشیه ساز شد
فقط سفر: مسئولان میراث فرهنگی فارس با انتشار پست و تبلیغات در فضای مجازی طی روزهای اخیر، مرمت پشت بام بازار وکیل شیراز با ایزوگام را اطلاع رسانی کردند اما در مقابل و به استناد دیدگاه متخصصان، از مرمت بناهای تاریخی با این نحوه پوشش پشت بام از طرف برخی افراد مورد انتقاد قرار گرفت.
به گزارش فقط سفر به نقل از خبرگزاری ایرنا، نحوه مرمت بناهای تاریخی ایران و استان فارس بارها سبب واکنش و اعتراض متخصصان و دوستداران میراث فرهنگی شده است.
بازار وکیل، میراث به یادگار مانده از دوران زندیه و زمانی که شیراز پایتخت ایران بود، همچنان محل داد و ستد مردم و بازاریان است اما طی سالهای قبل، همیشه سخنانی درباره ی پایان تلخ فعالیت و نابودی این بازار و بازارهای تاریخی مشابه در پی رخدادی غیرمترقبه و یا بی توجهی نسبت به بهسازی و مرمت آن مطرح بوده است.
در آخرین رخداد از این دست، چسباندن ایزوگام بر پشت بام بازار وکیل انتقادات زیادی نسبت به این روش بهسازی و مرمت این بنای باارزش تاریخی به همراه داشته است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس طی روزهای اخیر درحالی تصویری از مرمت سرای گمرک در بازار وکیل شیراز را در فضای مجازی (اینستاگرام) بازنشر کرد که نشان می داد در پروژه مرمت این بنای تاریخی از ایزوگام استفاده شده است.
بعد از انتشار این پست کارشناسان و متخصصان مرمت آثار باستانی در ایران اعلام نمودند که استفاده از ایزوگام برای بناهای تاریخی مناسب نمی باشد برای اینکه این روش معایب و ضررهایی به بنای تاریخی همچون جلوگیری از تنفس طبیعی مواد و مصالح سنتی وارد میکند.
بعضی کارشناسان امر معتقدند که به کارگیری این روش پیش تر در بناهای تاریخی دیگر کشور نیز سبب ریزش بخش های از سقف ابنیه تاریخی ازجمله بناهای باارزش اطراف میدان نقش جهان اصفهان شده استبعضی کارشناسان امر معتقدند که به کارگیری این روش پیش تر در بناهای تاریخی دیگر کشور نیز سبب ریزش بخش های از سقف ابنیه تاریخی ازجمله بناهای باارزش اطراف میدان نقش جهان اصفهان شده است.
ایزوگام در مقابل خورشید لطمه پذیر است
فعال میراث فرهنگی و پیشکسوت مرمت در ایران در این زمینه اظهار داشت: ایزوگام روی سطوح شیب دار و همین طور سطوح مسطح بیش از ۱۰سال دوام نمی آورد و حتی شرکت ایزوگام محصول را در سطح صاف ۱۰ سال ضمانت می کند و معتقد می باشد پس از گذشت یک دهه باردیگر باید ایزوگام ها تجدید شود.
محمد حسن محبعلی اضافه کرد: برای مرمت گنبد و سطوح شیب دار بهترین روش قیرگونی است، ایزوگام مشکل پیدا می کند چونکه با تابش نور خورشید درزها باز می شود آب به زیر ایزوگام نفوذ پیدا می کند که یکی از نمونه های ناموفق ایزوگام در بناهای تاریخی مسجد شاه اصفهان بود که وقتی ایزوگام را بلند کردیم متوجه نم و رطوبت در بنا شدیم.
محبعلی با اعلان اینکه چرا در مرمت بناهای تاریخی با وجود هشدارهای کارشناسان و متخصصان مرمت همچنان از ایزوگام استفاده می نمایند، اعلام نمود: متاسفانه وضعیت بدنه کارشناسی میراث فرهنگی خوب نیست و بدون آنکه کار کارشناسی اصولی صورت گیرد برخی پیمانکاران مبادرت به مرمت در با اهمیت ترین بناهای تاریخی می کنند که نتیجه ای جز تخریب بدنبال ندارد.
این پیشکسوت میراث فرهنگی افزود: بازار وکیل یکی از با اهمیت ترین و با ارزش ترین بازارهای تاریخی ایران است که سقف های آن شیب تندی دارد و در مرمت آن به هیچ وجه نباید از ایزوگام بهره برد.
دفاع میراث فرهنگی از روش مرمت با ایزوگام در بازار وکیل
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس دوشنبه با دفاع از کار صورت گرفته، اظهار داشت: استفاده از عایق رطوبتی ایزوگام برای پوشش قسمتی از بازار وکیل در شیراز به چند دلیل واقع بینانه قابل دفاع است.
افشین ابراهیمی در مصاحبه با ایرنا گفت: یکی از موارد کاری در پنج قرارداد مذکور در این بازار تاریخی جمع آوری عایق های رطوبتی فرسوده (ایزوگام) مربوط به دو تا سه دهه قبل و اجرای مجدد با همان عایق رطوبتی ایزوگام بوده است.
منابع مالی و نیروی انسانی، همیشه در اختیار نیستند که بتوان به اقدامات حفاظتی و مرمتی سالیانه با روش هایی مانند «اندود کاهگل» اقدام نمود، آن هم در شرایطی که با حجم خیره کننده ای از آثار تحت مراقبت مواجه هستیموی اضافه کرد: از آخرین باری که بام بازار وکیل شیراز با ایزوگام پوشانده شده دستکم دو دهه می گذرد و در این فاصله بروز عارضه ای که ناشی از کاربرد ایزوگام باشد ملاحظه نشده است.
این مقام مسئول اظهار داشت: حتی در برخی از بناهای موجود در مجموعه زندیه شیراز هم در دهه های گذشته از ایزوگام استفاده شده که باتوجه به کیفیت مناسب اجرا صدمه ای بدنبال نداشته است، تهویه مناسب بواسطه وجود روزنه های گوناگون در زیر طاق ها و نقاط مختلف راسته بازار، ماندگاری رطوبت و دم کردگی را به حداقل ممکن می رساند و به همان نسبت احتمال عوارض و لطمه های ناشی از مکث رطوبت را می کاهد.
ابراهیمی اظهار داشت: در حین عملیات مرمتی این بازار تاریخی تعداد زیادی از روزنه هایی که تا حالا مسدود بوده باردیگر بازگشایی می شوند و این امر به تهویه بهتر و کامل تر بازار کمک شایانی می کند و در حقیقت عایق رطوبتی ایزوگام چنانچه به درستی اجرا شود این امکان را فراهم می سازد که دست کم برای یک دهه، بام در مقابل برف و باران مصون بماند و مانع از سرایت رطوبت به بام بازار و همین طور سطح تزئینات شود.
وی اضافه کرد: منابع مالی و نیروی انسانی، همیشه در اختیار نیستند که بتوان به اقدامات حفاظتی و مرمتی سالیانه با روش هایی مانند «اندود کاهگل» اقدام نمود، آن هم در شرایطی که با حجم خیره کننده ای از آثار تحت مراقبت مواجه هستیم.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس با اعلان اینکه «اندود کاهگل» هرچند برای بدنه ها و پوشش های خشتی بهترین گزینه است، اظهار داشت: اما این پوشش برای سطوح آجری کارایی لازم را ندارد و حتی در مواردی خود یک عامل تهدید است برای اینکه کاهگل ساعت ها بعد از بارندگی خیس می ماند و لایه آجری زیرین را مرطوب نگه می دارد و این بهترین فرصت برای شوره زنی و تخریب آجر است، همین طور کاهگل در مقابل برف بسیار لطمه پذیر است و به آسانی یخ می زند و از هم می پاشد، اما ایزوگام این مشکلات را ندارد.
عملیات مرمت بازار وکیل شیراز با اعتباری معادل ۱۰۰ میلیارد تومان از محل مسولیت اجتماعی نفت در قالب ۱۴ پروژه با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بطور رسمی در ۱۴ تیرماه امسال شروع شد که از این تعداد هفت قرارداد نهایی شده و مابقی نیز در مراحل پایانی عقد قرار داد است.
این پروژه ها شامل مرمت اردو بازار، بازار حاجی، بازار وکیل جنوبی، راسته ترکش دوزها و راسته علافه بندان، بازارهای شمالی و نو، سراهای احمدی، روغنی، گمرک، فیل و راسته شمشیرگرها و سرای مشیر، بازار نو و حمام مشیر، مرمت بازار مسگرها و گاراژفردوسی و تزیینات بازارهای وکیل شمالی وجنوبی و راسته ترکش دوزها و علاقه بندان است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب