میراث ایران در ۱۰۰ سال چگونه حفاظت شد؟
به گزارش فقط سفر تغییرات و تحولات حفاظت از میراث فرهنگی ایران در یک صد سال قبل بررسی گردید.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، نشست یک صد سال حفاظت از میراث فرهنگی به همت شورای هماهنگی سازمان های غیردولتی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ایکوم ایران و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با حضور شماری از پیشکسوتان و استادان حوزه حفاظت و مرمت بناها و بافت های تاریخی برگزار گردید. صاحب نظران در این جلسه به بررسی تغییر و تحولات حفاظت از میراث فرهنگیِ گذشته و امروز کشور پرداختند.
محمدمنصور فلامکی از چهره های ماندگار معماری و حفاظت و مرمت ایران، برگزاری این نشست را پرارزش بیان کرد و اظهار داشت: بررسی صدسال حفاظت و مرمت آثار تاریخی توسط صاحب نظران اقدام ارزشمندی است که حتما ثمره‌ی خوبی خواهد داشت، چونکه با همراهی انجمن های در رابطه با حوزه های میراث فرهنگی و مستقل از دولت انجام شده است و نیازمند کمی محبت بیشتر هم خواهد بود تا آخر خوبی پیدا کند.
این چهره ماندگار حوزه معماری و مرمت ایران در ادامه به تاسیس انجمن آثار ملی ایران در دوره پهلوی اول اشاره نمود و اضافه کرد: در آن زمان، نگرش تازه ای برای حفظ بناهای تاریخی ما شکل می گیرد و خیلی از بزرگان ما را به شوق می آورد تا انجمن آثار ملی ایران را برپا کنند. این انجمن که قبل از تاسیس سازمان ملی حفاظت از آثار باستانی تاسیس شده بود نقش مهمی در حفظ آثار تاریخی ما ایفا کرد و همچنان هم دایر است. البته، با وجود تغییرات و تحولات سالهای گذشته، همچنان شاهد فضایی دوستانه و بااحترام برای حفظ آثار تاریخی در آن هستیم.
فرهاد نظری، کارشناس میراث فرهنگی ضمن اشاره به اینکه حفاظت و مرمت آثار تاریخی در یک صد سال قبل فراز و فرودهای فراوانی را طی کرد، اظهار نمود: نکته قابل ملاحظه و مهم این است که میان شیوه حفاظت و مرمت در گذشته، یعنی قبل از انقلاب مشروطه و بعد از آن باید تفاوت قائل شد.
او افزود: حفاظت از آثار تاریخی در قرون گذشته همیشه وجود داشته است، اما با آن چه امروز یعنی بعد از انقلاب مشروطه شاهد آن بودیم تفاوت بسیار داشته است و تنها اشتراک آن در لفظ واژه‌ی حفاظت است و نه در مفهوم.
او افزود: بعنوان مثال تخت جمشید که یکی از مهم ترین آثار تاریخی ما است، چندین دهه است که مورد حفاظت قرار گرفته و به ثبت ملی و جهانی رسیده است. توسط باستان شناسان و پژوهشگران برجسته مورد کاوش و پژوهش قرار گرفته، در محوطه آن نگهبان وجود دارد و فارغ از کمیت و کیفیت کار تمام مسائل حفاظتی در آن جا اعمال می شود که هیچ یک از آنها تا قبل از دوران ناصرالدین شاه انجام نمی شد، در حالیکه مسجد جامع اصفهان در سده های گذشته مدام توسط مردم مورد تعمیر و مرمت قرار می گرفته است.
نظری با طرح این سوال که چرا مردم برای حفظ و نگهداری مسجد جامع اصفهان اقداماتی را انجام می دادند اما برای تخت جمشید خیر؟ اظهار داشت: این پرسش بنیادینی است که پاسخ به آن می تواند به روشن شدن تفاوت میان مفهوم شیوه حفاظت در گذشته و امروز کمک نماید. علت این تفاوت در این است که در گذشته حفاظت از آثار تاریخی با این هدف که آن آثار چه نقشی در زندگی روزمره مردم داشته صورت می گرفته. همچنان که امروز یک تپه باستانی را با علم به اینکه از گذشته ما اطلاعات مهم و مفیدی در اختیارمان می گذارد حفظ می نماییم. اما از آن جایی که شیوه‌ی این ارزش گذاری در گذشته و امروز متفاوت بوده در حفظ و نگهداری آثار تاریخی هم تفاوت ایجاد می کرده است.
او افزود: هرچند در قرون قبل از مشروطه هم شاهد توجه پادشاهان نسبت به آثاری چون تخت جمشید و تاق بستان بوده ایم که از آنها بازدید می کردند و حتی اثر و یا کتیبه ای از خود با علم به اینکه در آن محوطه ماندگار خواهد بود درست می کردند، اما کمتر به فکر مرمت و تعمیر آنها بودند. ازاین رو در نظر گرفتن این نکات برای روشن شدن تفاوت میان حفاظت از آثار در گذشته و امروز بسیار مهم می باشد.
علیرضا قلی نژاد پیربازاری، عضو پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری هم به تاریخچه شکل گیری حفاظت از میراث فرهنگی در ایران اشاره نمود و اظهار داشت: از زمانی که نخستین توجه ها از خارج کشور به آثار تاریخی ایران انجام می شود، انحصار فعالیت دیرینه شناسی به فرانسوی ها داده می شود تا سال ۱۳۰۰ که اداره عتیقات و سپس انجمن آثار ملی، سازمان ملی حفاظت و بعد از انقلاب سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که حالا تبدیل به وزارت خانه شده است تاسیس شود. یک نکته مشخص است و آن اینکه حفاظت از آثار ملی جایی رسمیت پیدا کرده که ما با ادبیات بین المللی این حوزه آشنا شده ایم. ازاین رو باید برای حفاظت بیشتر و با کیفیت تر این حوزه رجعتی به خود داشته باشیم، میراث فرهنگی ملموس را با عنایت به آن چه خودمان داشتیم تعریف نماییم، چونکه بدون توجه عمیق به محتوای مرمت این اتفاق کیفیت لازم را نخواهد داشت.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزارت خانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم با بیان اینکه بررسی تاریخی حفاظت از میراث فرهنگی کمی سخت و پیچیده است، اظهار داشت: امروز ما نیازمند این هستیم که قوانین و قواعد حفاظت از آثار تاریخی در دروان گذشته را با یک نگاه علمی و طبقه بندی شده مورد بررسی قرار دهیم تا متوجه شویم این امر در گذشته و امروز چگونه صورت می گرفته و تا چه میزان از قواعد و قوانین موجود چه در گذشته جنبه‌ی اجرایی و عملی داشته است.
شورای هماهنگی سازمان های غیردولتی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران با همراهی ایکوم ایران و وزارت خانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، به مناسبت تغییر سده خورشیدی نشست هایی را با عنوان «یک صدسال فرهنگ و هنر» با حضور کارشناسان با موضوعات در رابطه با میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار می نماید و به بررسی آن چه در یک صد سال قبل در حوزه های در رابطه با میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی رخ داده است، می پردازد.
منبع: onlytravel.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب