چرا مرد ساسانی دیر آمد؟
فقط سفر: به گزارش فقط سفر، نقش برجسته مرد ساسانی سال ۲۰۱۶ در بریتانیا توقیف و دولت ایران از وجود آن آگاه شد، اما بازگشت این شیء به ایران حدود هفت سال طول کشید. رئیس اداره اموال منقول فرهنگی و تاریخی ایران، دلیل این تاخیر طولانی را لزوم عرضه مدارک محکمه پسند در اثبات مالکیت این سنگ نگاره اعلام نمود.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، فروردین سال ۱۴۰۲ روزنامه گاردین از وجود یک اثر قاچاق شده متعلق به ایران در موزه بریتانیا اطلاع داد و گزارش کرد که این نقش برجسته ساسانی به ارزش احتمالی ۳۰ میلیون پوند، توسط افسران نیروی مرزی بریتانیا در فرودگاه استانستد لندن بشکلی تصادفی کشف شده است. حدس آنها این بود که محموله کشف شده مقرر است در بازار سیاه بریتانیا فروخته شود.
روزنامه گاردین همینطور نوشته بود که مقرر است این سنگ نگاره قبل از بازگشت به خانه (ایران) در موزه بریتانیا به معرض نمایش گذاشته شود. مسؤولان موزه بریتانیا هم اعلام نمودند که از دولت ایران اجازه نمایش این گنجینه باستانی را به مدت سه ماه دریافت کرده اند.
افشاگری این روزنامه انگلیسی، هرچند پرسش های زیادی را در رابطه با اصالت، مبدأ، چگونگی قاچاق و خروج آن از ایران به دنبال داشت، اما سبب شد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی واکنش نشان دهد و در اطلاعیه ای تایید کند که از سال ۲۰۱۶ از وجود چنین اثری در موزه بریتانیا آگاه بوده است. حتی پیگیری های بعدی مبین آن بود که مشخص شده این سنگ نگاره از مرزهای آبی جنوب کشور به امارات قاچاق شده است. هرچند طبق اظهارات مسؤولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و گزارشی که گاردین منتشر کرد، تا کنون هیچ شخصی در ارتباط با این پرونده دستگیر نشده است.
حالا که این سنگ نگاره بعد از هفت سال به ایران تحویل داده شده و پرسش های در رابطه با چرایی تاخیر در استرداد آن مطرح گردیده است، محمدرضا زاهدی ـ رئیس اداره اموال منقول فرهنگی و تاریخی ـ می گوید که عرضه مدارک برای اثبات اینکه این نقش برجسته متعلق به ایران بوده و به شکل غیرقانونی از کشور خارج شده، دلیل تأخیر در بازگشت آن بوده است.
رئیس اداره اموال منقول فرهنگی و تاریخی همینطور با بیان اینکه در گذشته گستره فرهنگی ایران محدود به جغرافیای امروز نبوده و کشورهای عراق، سوریه، ترکیه، افغانستان و آسیای میانه را هم در برمی گرفته است، اظهار می کند: در محاکم بین المللی باید مدارکی در خصوص وجود نمونه های مشابه در کشور عرضه می دادیم. این نقش برجسته از نظر فرم، شکل و تزئینات شبیه به آثار در ارتباط با نقش رستم و نقش رجب است که نمونه های مشابه جمع آوری شدند و به همراه قوانین و مقررات ایران که بعنوان مثال در آن حفاری اشیا تاریخی مجاز نمی باشد و برای اشیایی با قدمت بالای ۱۰۰ سال مجوز خروج صادر نمی گردد، به این محاکم بین المللی عرضه شد.
بنابر اطلاعاتی که به تازگی روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به نقل از مرتضی ادیب زاده ـ مدیرکل موزه های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ هم منتشر نموده است «روند استرداد این اثر به ایران با پیگیری های وزارت میراث فرهنگی و همکاری مستمر سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن و مکاتبات صورت گرفته "در سال گذشته" شروع شده است.»
سنگ نگاره ساسانی، هرچند هنوز اصالت و مبدأ برداشت آن محل پرسش است، اما بنابر اطلاعات منتشرشده از جانب وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به احتمال خیلی زیاد در سال ۱۹۸۸ میلادی، حدود سال ۱۳۶۷ خورشیدی، همزمان با جنگ عراق با ایران، به شکل غیرقانونی از کشور خارج و به امارات منتقل شده و الان بعد از ۳۵ سال به خانه برگشته، و مقرر است بعد از قرنطینه در موزه ملی ایران به نمایش عمومی گذاشته شود. زاهدی، رئیس اداره اموال منقول فرهنگی و تاریخی در اینباره می گوید: سنگ نگاره ساسانی به موزه ملی ایران منتقل شده و بعد از انجام قرنطینه طی مراسمی به نمایش عمومی درمی آید.
او زمان تقریبی قرنطینه را ۴۸ ساعت تخمین می زند و اظهار می کند: به این علت که این شیء از مکان دیگری وارد کشور شده و احتمال دارد ویروسی همراه داشته باشد، مدت زمانی را در محلی قرنطینه می شود و سپس به بخش اصلی موزه منتقل شده و کنار سایر اشیاء قرار می گیرد.
جبرئیل نوکنده ـ رئیس کل موزه ملی ایران ـ هم که این سنگ نگاره به کارشناسان آن تحویل داده شده، در رابطه با روند به نمایش گذاشتن آثار استردادی، گفته است: شیء بعد از گذراندن دوره قرنطینه، با حضور نمایندگان قانونی/ امین اموال از بسته بندی خارج می شود و توسط کارشناس حفاظت و مرمت، گزارش وضعیت (Condition Report) آن تهیه می شود تا از سلامت شیء در جابه جایی و سفر اطمینان حاصل شود. گزارش وضعیت با فرم تهیه شده قبل از بسته بندی تطبیق داده شده و سلامت فیزیکی اثر، مستندنگاری و بررسی می شود. هیأت عالی کارشناسی، آثر را از نظر اصالت بررسی می کند تا بداند آثاری که به کشور استرداد داده شده، اصالت تاریخی دارند یا خیر و نتیجه آن در صورت جلسه ای تنظیم می شود. مرحله پایانی تهیه ویترین مناسب، طرح محتوایی نمایش، تنظیم زیرنویس و اطلاعات کافی در رابطه با اثر و انجام تشریفات نمایش و رونمایی از آن است تا بتوانیم اطلاعات کافی و درست را به بازدیدکنندگان عرضه دهیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب