سد راه دوچرخه سوارها در مشهد می شوند!
فقط سفر: هزار و یك دلیل می آورند كه دوچرخه سواری خوب است و سلامتی می آورد و فراتر از گسترش تعاملات اجتماعی و خانوادگی دوچرخه سوار سبب كاهش لطمه های زیست محیطی و كاهش ترافیك در شهرها می شود.
با وجود هزار و یك مزایایی كه برای دوچرخه سواری برشمرده اند، دوچرخه سواران شهری در ایران برخلاف برخی كشورهای پیشرفته ای كه دوچرخه سوارانش از ماشین سوار و عابران پیاده حق تقدم بیشتری دارند، با موانع زیادی روبرو هستند.
از آدم گرفته تا ماشین برای دوچرخه سوران سد معبر درست می كنند و با وجود تمامی مسائلی كه مانع گسترش دوچرخه سواری در شهر شده است، مدیران شهری می گویند كه از دوچرخه سواری و دوچرخه سواران حمایت می كنند و توسعه این نوع حمل و نقل پاك را ضروری می دانند. در این راه گام های كوتاهی هم برداشته شده، اما تابحال در عمل راه به جایی نبرده و نتوانسته در گسترش دوچرخه سواری نقش بسزایی ایفا كند.
بررسی ها نشان داده است علل كلی توفیق نیافتن مدیریت شهری در توسعه دوچرخه سواری در مشهد را می توان در سه عامل «مسیرهای دوچرخه»، «دوچرخه های اشتراكی و ایستگاه های دوچرخه» و «نوع دوچرخه ها» خلاصه كرد.
قبل از بررسی این عوامل و راهكارهای رفع مشكلات آن، ابتدا باید پرسید چرا دوچرخه سواری شهری مهم است؟
یك فعال دوچرخه سواری شهری با اشاره به چرایی اهمیت دوچرخه سواری شهری «مدیریت برنامه»، «اجرای اقتصاد مقاومتی» و «گسترش تعاملات اجتماعی و خانوادگی» را فرای موضوعات «زیست محیطی» و «ترافیكی» از مزیت های دوچرخه سواری عنوان نمود.
سجاد حسینی در گفتگو با خبرنگار ایسنا اظهار نمود: مقصود ما دوچرخه سواری شهری به منزله تفریح نیست. دوچرخه سواری در شهر مزایای مختلفی دارد كه شناخت آن می تواند دیدگاه شهروندان به این وسیله نقلیه را به كلی تغییر دهد.
وی افزود: دوچرخه سواری شهری سبب مدیریت برنامه می شود و دوچرخه سواری می تواند با زمان بندی مناسب ضمن انجام كارهای روزانه، سلامتی و تندرستی هم داشته باشد.
حسینی با بیان این كه «دوچرخه سواری شهری هم معنا با اقتصاد مقاومتی است»، خاطرنشان كرد: این مورد را می توان از چند جهت بررسی كرد. دوچرخه سواری شهری سبب تغییر در كلیت زندگی فرد می شود، یعنی كسی كه دوچرخه سواری می كند با عنایت به مقاومت بدنی بالایی كه دارد می تواند در خانه اختلاف دمای كمتری با بیرون ایجاد كند.
وی تصریح كرد: دوچرخه سواری بر تعاملات اجتماعی و خانوادگی فرد تأثیرات مثبت می گذارد، چونكه وی صبورتر شده و در سختی ها بیش تر تاب می آورد.
حسینی با اشاره به مزیت های اقتصادی دوچرخه سواری شهری، خاطرنشان كرد: از دیدگاه اقتصادی می توان به دوچرخه سواری به چشم یك فرصت نگاه كرد. با استفاده از آن می توان یك چرخه اقتصادی در كشور ایجاد كرد كه متأسفانه با وجود تمام ظرفیت های موجود جای آن در اقتصاد كشور خالی است.
وی افزود: البته موضوعات زیست محیطی و كاهش ترافیك شهری هم از دیگر مزیت های دوچرخه سواری شهری است كه بیش تر به آنها پرداخته شده است.
بر مبنای گفته های این دوچرخه سوار شهری نباید به دوچرخه سواری صرفاً بعنوان یك تفریح نگاه كرد، بلكه باید با دید بازتری به مزیت های مختلف آن نگریست. مزیت هایی كه شاید دانستن آن به حل مشكلات دوچرخه سواری شهری كمك نماید.
1. مسیرهای دوچرخه
مسیر ویژه یكی از اصلی ترین موانع یا عوامل گسترش دوچرخه سواری شهری است. مسیرهایی كه در سال های اخیر در شهر گسترش یافته و به حدود 120 كیلومتر رسیده، اما استاندارد نبودن آن مانع استفاده دوچرخه سواران شده است.
مسئول كمیته همگانی هیات دوچرخه سواری خراسان رضوی اعتقاد دارد ناپیوستگی خطوط، اشتراك خطوط با پیاده رو، سدمعبر خطوط، تردد موتورها و عابران پیاده از مسیرهای دوچرخه، كف سازی نامناسب مسیرها ارزش تردد در مسیرهای ویژه دوچرخه مشهد را پایین آورده است.
جمشید جعفری در گفتگو با خبرنگار ایسنا در این خصوص، اظهار نمود: ناپیوستگی خطوط ویژه مشكل اساسی خطوط دوچرخه در مشهد است. متأسفانه شبكه خطوط دوچرخه در همه خیابان هایی كه لازم است اجرا شود، كشیده نشده است.
وی افزود: مشترك بودن خطوط راه اندازی شده با پیاده رو مشكل دیگر خطوط است. به جای اختصاص بخشی از فضای خیابان، اغلب مسیرهای دوچرخه ای كه تابحال در مشهد راه اندازی شده اند در درون پیاده روها بوجود آمده اند كه محدودیت را هم برای دوچرخه سوار و هم برای شخص پیاده به وجود آورده است.
جعفری خاطرنشان كرد: همینطور مشكلات سدمعبر خطوط توسط كسبه و پارك وسایل نقلیه بر روی مسیرهای دوچرخه و تردد موتورها و عابران پیاده از مسیرهای دوچرخه وجود دارد.
وی «كف سازی نامناسب مسیرهای دوچرخه» را مشكل دیگر این خطوط عنوان نمود و اظهار داشت: با عنایت به این مشكلات، ارزش تردد در مسیرهای ویژه دوچرخه پایین می آید و اگر دوچرخه سواری بخواهد در شهر دوچرخه سواری كند، ترجیح می دهد به جای مسیر دوچرخه از مسیر سواره استفاده نماید.
سجاد حسینی، فعال دوچرخه سواری شهری، هم «ناپیوستگی مسیرها»، «عرض كم»، «یك طرفه بودن» و «نبود علائم ایمنی در پیچ ها و محل های خطر» را همچون مشكلات دوچرخه سواری در مسیرهای ویژه مشهد عنوان و تاكید كرد: متأسفانه با وجود تمامی این مشكلات بزرگ ترین مشكل، مردم هستند كه بدون اهمیت برای دوچرخه سواری به روش های گوناگون مسیرهای دوچرخه را سد می كنند.
مدیران شهری خود هم بر مشكلات خطوط دوچرخه اذعان داشته و وعده رفع این مشكلات را می دهند.
مجتبی بهاروند، رئیس كمیسیون حمل و نقل و ترافیك شورای اسلامی شهر مشهد در گفتگو با خبرنگار ایسنا با تأیید مشكلات خطوط دوچرخه، بیان كرد: مشكلات مسیرهای دوچرخه مشهد همچون پیوسته نبودن، عرض كم و قرارگیری در راه پیاده رو را قبول داریم و به دنبال رفع آن هستیم. با این وجود در جهت پیوستگی خطوط اقدامات خوبی انجام گرفته و اولویت ما پیوستگی خطوط دوچرخه است.
2. دوچرخه های اشتراكی و ایستگاه های دوچرخه
مشهد یكی از اولین شهرهای كشور بود كه روند ایجاد دوچرخه های اشتراكی را با راه اندازی ایستگاه های دوچرخه در سطح شهر آغاز كرد؛ سیستمی برگرفته از شبكه دوچرخه های اشتراكی خارجی كه اگر به درستی اجرا می شد می توانست دوچرخه سواری در مشهد را متحول كند. بر طبق این طرح قرار بود روند دریافت و تحویل دوچرخه ها به صورت كاملاً هوشمند و بدون نیاز اپراتور صورت گیرد، اما اجرای نادرست، باعث شكست این طرح شد.
جمشید جعفری، مسئول كمیته همگانی هیأت دوچرخه سواری خراسان رضوی در این خصوص، اظهار داشت: به منظور حل مشكلات ایستگاه های دوچرخه سطح شهر با عنایت به بازخوردهایی كه از دوچرخه سواران گرفته ایم پیشنهاداتی به شهرداری داده ایم.
وی افزود: بر مبنای یكی از این پیشنهادات، این ایستگاه ها به پاتوق دوچرخه تبدیل می شوند، یعنی قسمتی به امانت دوچرخه های شخصی مردم اختصاص می یابد و قسمتی دیگر به اجاره دوچرخه های مناسب تبدیل می شود. همینطور می توان قسمتی را به سرویس دوچرخه ها اختصاص داد.
مسئول كمیته همگانی هیأت دوچرخه سواری خراسان رضوی خاطرنشان كرد: البته باید دریافت و تحویل دوچرخه ها به صورت هوشمند و بسیار راحت تر از وضعیت كنونی آن باشد.
همینطور سجاد حسینی، این دوچرخه سوار شهری، دوچرخه های نامرغوب و وجود ایستگاه برای دریافت و تحویل دوچرخه را از عمده ترین علل شكست پروژه ایستگاه های دوچرخه مشهد بر شمرد و اضافه كرد: برای نمونه امكان دارد در محل زندگی یا كار فرد ایستگاه دوچرخه وجود نداشته باشد یا آن ایستگاه تعطیل بوده و دوچرخه نداشته باشد.
وی اجرای طرح دوچرخه های اشتراكی در تهران را نمونه موفقی عنوان نمود كه می توان از آن الگوبرداری كرد و افزود: در این طرح نرم افزاری بر روی تلفن همراه نصب می شود و مردم از راه آن دوچرخه تهیه می كنند. این مدل بسیار كاراتر است، چونكه ضرورتی ندارد دوچرخه ها به ایستگاهی خاص تحویل داده شود و قابلیت دستیابی به آن راحت تر است.
با این وجود مسؤلان شهری مشكل اصلی ایستگاه های دوچرخه را قرارداد منعقد شده در دوره گذشته مدیریت شهری و روش اجرای آن عنوان كرده و حل مسئله را منوط به حل مشكلات حقوقی و قضایی آن می دانند.
خلیل الله كاظمی، معاون عمران، حمل و نقل و ترافیك شهردار مشهد، در این خصوص، بیان كرد: اولویت ما حل مشكل قرار داد ایستگاه های دوچرخه است كه در دوره قبل بسته شده و اشكالاتی به آن وارد است. همینطور دستگاه های نظارتی و قضایی هم به آن ورود پیدا كرده اند و شهرداری بعد از اعلام نظر دستگاه قضایی می توان به آن ورود كند.
3. نوع دوچرخه ها
نوع دوچرخه و امنیت دوچرخه مسئله ای است كه با وجود اهمیت و نقش ویژه آن در گسترش استفاده از دوچرخه در سطح شهر كمتر به آن پرداخته می شود.
جمشید جعفری، مسئول كمیته همگانی هیات دوچرخه سواری خراسان رضوی در این خصوص، عنوان كرد: با سیاست های ارزی و وارداتی كشور متأسفانه دوچرخه در فهرست كالاهای لوكس قرار گرفته و بر این اساس قیمت آن به شدت بالا رفته است. از جانب دیگر كارخانه های تولید دوچرخه داخلی هم با مشكلاتی مواجهند و توان و ظرفیت پاسخ به نیاز شهرها و شهروندان را ندارند.
وی ادامه داد: در این شرایط تهیه دوچرخه برای خانواده ها مشكل شده است. این خود معضلی است كه دوچرخه سواری را به خطر می اندازد. در این راستا احتیاج به كمك های دولتی وجود دارد تا دوچرخه از فهرست كالاهای لوكس درآمده و این مشكل حل شود.
جعفری همینطور با اشاره به اینكه «متأسفانه خیلی از مردم در زمینه انتخاب دوچرخه اطلاعات كمی دارند»، خاطرنشان كرد: باید توجه داشت كه در شهر باید از دوچرخه شهری استفاده گردد. متأسفانه اغلب مردم دوچرخه كوهستان می خرند.
وی تصریح كرد: دوچرخه كوهستان -همانگونه كه از نام آن مشخص است- مربوط به كوهستان و خارج از شهر است، اما دوچرخه شهری مشخصات ویژه استفاده در شهر را دارد. وزن آن كم تر بوده و عرض چرخ های آن هم كم است و با سرعت بیش تری حركت می كند. همینطور این دوچرخه ها امكان نصب سبد وسیله دارند كه می توان وسایل اضافی خویش را در آن قرار داد.
مسئول كمیته همگانی هیات دوچرخه سواری خراسان رضوی بیان كرد: با این وجود متأسفانه این دوچرخه ها به مردم معرفی نشده است و مردم اطلاعاتی از آن ندارند. همینطور عرضه دوچرخه های شهری محدود است و فروشنده ها هم تمایل دارند دوچرخه كوهستان بفروشند.
وی با اشاره به اینكه «در این خصوص مبحث امنیت دوچرخه هم مطرح است»، اظهار داشت: امنیتی برای دوچرخه كسی كه بخواهد با دوچرخه شخصی در سطح شهر تردد كند وجود ندارد. پاركینگ ویژه ای برای دوچرخه ها و محلی كه بتوان دوچرخه را با اطمینان پارك كرد وجود ندارد و با این وجود مردم ترجیح می دهد از دوچرخه خود استفاده نكند.
همینطور سجاد حسینی، این دوچرخه سوار شهری، با اشاره به قیمت بالای دوچرخه ها، اظهار نمود: لازم است از خرید دوچرخه های شهرهای شهری حمایت شود و این می تواند سبب افزایش استفاده مردم از دوچرخه شود.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، قیمت دوچرخه بسته به كاركردشان و اندازه شان متفاوت می باشد كه به صورت متوسط از 1.5 میلیون تا 10 میلیون تومان ارزش گذاری شده است.
دوچرخه های مورد استفاده در ایستگاه های دوچرخه مشهد هم وضعیت نامطلوبی دارند. شرایطی كه همه بر آن ادغان دارند. مجتبی بهاروند، رئیس كمیسیون حمل و نقل و ترافیك شورای اسلامی شهر مشهد در مورد وضعیت دوچرخه های موجود در ایستگاه های دوچرخه سطح شهر، اظهار داشت: این دوچرخه ها كیفیت مناسبی ندارند و از رده خارج شده محسوب می شوند كه همین امر سبب شده تا با استقبال شهروندان همراه نشود.
علاوه بر این مشكلات فنی، مشكلات فرهنگی و اجتماعی هم بر موانع پیش پای دوچرخه سواری در مشهد افزوده است. با وجود تمامی این مسائل، گسترش دوچرخه سواری در شهر كار آسانی نخواهد بود و فعالیت های توأمان عمرانی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را می طلبد. راهی پر مانع كه پیمودن آن عزمی جدی می طلبد.
گزارش از نیما رهنما، خبرنگار اجتماعی ایسنا- منطقه خراسان
منبع: فقط سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب